නාණක විද්‍යාවේ හා පුරාවිද්‍යාවේ උන්නතිය වෙනුවෙන් සිදුකරන ලද ශ්‍රාස්ත්‍රීය මෙහෙවර වෙනුවෙන් මහාචාර්ය ඔස්මන්ඩ් බෝපේආරච්චි මහතා ජීවිතකාලයේ දී එක්වරක් පමණක් ලබාගත හැකි Sri Lanka Foundation International(SLF INT) සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබීය.
ඔස්මන්ඩ් බෝපේආරච්චි මෙහෙවර
මහාචාර්ය ඔස්මන්ඩ් බෝපෙආරච්චි මහතා තම ශ්‍රාස්ත්‍රීය ජීවිතයෙන් වැඩි කාලයක් මිඩංගු කළේ හා එතුමා ශ්‍රාස්ත්‍රීය ලෝකයේ දන්නා හදුන්නනේ ඉන්දු-ග්‍රීක සහ ග්‍රීක-බැක්ට්‍රියානු රාජධානිවල කාසි ප්‍රමිතිගත කිරීම පිළිබඳව හසල දැනුමක් ඇති ශ්‍රී ලාංකික ඉතිහාසඥයෙක් සහ නාණක විද්‍යාඥයෙක් ලෙසය. එතුමා තම පළමු ගෞරව උපාධිය ශ්‍රී ලංකාවේ කැළණිය විශ්විවිද්‍යාලයෙන් ද ඉන් අනතුරුව ශ්‍රාස්ත්‍රපති උපාධි (M.A., M.Phil) හා ආචාර්ය උපාධිය ප්‍රංශයේ සෝබෝන් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ද දිනාගත් අතර, එතුමාගේ උසස් ආචාර්ය උපාධිය අයත් වන්නේ ද ප්‍රංශයේ සෝබෝන් විශ්වවිද්‍යාලයට ය.
මහාචාර්ය ඔස්මන්ඩ් බෝපේආරච්චි විද්‍යාත්මක පර් යේෂණ සඳහා වූ ප්‍රංශ ජාතික මධ්‍යස්ථානයේ (C.N.R.S.-E.N.S.) පර් යේෂණ අධ්‍යක්ෂ, එමෙන්ම කැලිෆෝනියා විශ්වවිද්‍යාලයේ මධ්‍යම හා දකුණු ආසියානු කලා, පුරාවිද්‍යාව සහ නාණක විද්‍යාව පිළිබඳ හිටපු මහාචාර් යවරයා මෙන්ම ප්‍රංශයේ සෝබෝන් විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර් ය උපාධි සදහා වන පාසලේ සමාජිකයෙක් මෙන් ම මහාචාර් ය වරයෙකුද විය.
ශ්‍රාස්ත්‍රීය ලෝකය තුල ඔහු නාණක විද්‍යාඥයෙක්, කලා ඉතිහාසඥයෙක් සහ පුරාවිද්‍යාඥයෙක් ලෙස තම දැනුම පිටත සමාජය වෙත මුදා හැරීමට නිබදවම කටයුතු කළ විද්වතෙකි. ඔහු ශ්‍රාස්ත්‍රීය පොත් 14 ක කතුවරයෙක්, ප්‍රදර්ශන නාමාවලි 5 ක්; පොත් පරිවර්තන 2ක් ; වෙළුම් 6 ක සංස්කාරකත්වය; පර් යේෂණ ලිපි 145 ක කතෘත්වය; පෙරවදන් සැපයීම් 9ක්; පිළිගත් ජාත්‍යන්තර සඟරාවල පොත් සමාලෝචන 14ක් සහ දත්ත ගබඩා 2ක් මෙලෙස පිටත සමාජය වෙත දායාද කර ඇත. ඔහු ජාත්‍යන්තර සම්මන්ත්‍රණ හමුවේ පර් යේෂණ පත්‍රිකා 93ක් ඉදිරිපත් කර ඇත. තවදුරටත් මහාචාර්ය බෝපේආරච්චි මහතා ලෝකයේ විවිධ අන්තවල නගර 65 ක සම්මන්ත්‍රණ 292 ක් සදහා තම බුද්ධිමය දායකත්වය නොමසුරුව ලබා දී ඇති අතර ලොව රටවල් 29 ක පුරාවිද්‍යා මෙහෙයුම් සදහා සහභාගී වී ඇත.
එතුමා 2020 වර් ෂයේදී ග්‍රන්ථ තුනක් ප්‍රකාශයට පත් කළේය: ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව මගින් ප්‍රකාශයට පත් කළ Roots of Sri Lankan Art නැමති ග්‍රන්ථය ද; Prof.Susmita Basu Majumdar හා සම-කතෘත්වයෙන් නිම වූ From Hindu Kush to Salt Range නම් ග්‍රන්ථයද, තුන්වනුව When West Met East: Gandhāran Art Revisted by Manohar, Delhi යන කෘති ත්‍රිත්වය එතුමාගේ නවතම පර් යේෂණ ග්‍රන්ථ ලෙස සැලකේ. මෙහි කියවූ තෙවැනි ග්‍රන්ථය සදහා ප්‍රංශ ඇකඩමිය විසින් ආරෝපණය කරන ලද කීර් තිමත් ” Ikuo ” Hiriyama Award සම්මානයයෙන් එතුමා පිදුම් ලැබීය. එම කෘතිය මගින් ජපානයේ, යුරෝපයේ, කැනඩාවේ කෞතුකාගාරවල සහ පෞද්ගලික එකතු කිරීම්වල විසිරී ඇති ගන්ධාර සම්ප්‍රදායට අයත් මෙතෙක් නොදන්නා විශිෂ්ට කලාකෘති පිළිබදව පර් යේෂණාත්මකව විමසා බැලිණි.
මහාචාර්ය ඔස්මන්ඩ් බෝපේආරච්චි සතු දැනුම් සම්භාරය හා එතුමා විසින් ශ්‍රාස්ත්‍රීය ලෝකයට ලබාදුන් පන්නරය අගයනු වස් එතුමා විටින් විට ජාත්‍යන්තර සම්මානයන්ගෙන් පිදුම් ලබා ඇත. ප්‍රංශ ශිලා ලේඛන ඇකඩමිය විසින් ඔහුගේ ග්‍රන්ථ පහකට වඩාත් ගෞරවනීය සම්මාන පිරිනැමූ අතර තවදුරටත් “George Perrot Medal” නම් කීර් තිමත් සම්මානය වඩාත් කැපී පෙනේ. රාජ්‍යතාන්ත්‍රික මට්ටමින් එතුමා අගයනු පිණිස, ප්‍රංශ රජය විසින් ” Order of Academic Palms ” සහ ග්‍රීක රජය විසින් ” Order of Constantine the Great” යන තනතුරට උසස් කරන ලදී.
පුරාවිද්‍යා හා උරුම අධ්‍යයන ආයතනය හා archaeology.lk වෙබ් අඩවියෙන් මහාචාර්ය ඔස්මන්ඩ් බෝපේආරච්චිට උණුසුම් සුභ පැතුම්.