ශ්‍රී ලංකාවේ මධ්‍යම කඳුකරයේ දකුණුදිග බෑවුමේ පිහිටි හුණුගලින් නිර්මාණය වූ ගුහාවක් වශයෙන් “හුණුගලගල ගුහාව” හැඳිනගත හැකි වේ. මෙම ගුහාව වසර මිලියන ගණනාවකට පුර්වයෙන් වික්‍රාන්ත වූ හුණුගල් ගුහාවක් වශයෙන් ද හඳුනාගත හැකි වේ. අවම වශයෙන් අදින් වසර 4,000කට පූර්වයෙන් ජීවත් වු යකඩ භාවිත කළ ජනයා විසින් මෙම ගුහාව අවට ප්‍රදේශය ජනාවාස කරගත බව පෙනී යයි. මෙම ගුහාව හා තදාශ්‍රිත ප්‍රදේශයේ ස්ථාන කීපයක ම ධාන්‍ය ඇඹරීම සඳහා භාවිත කළ ඇඹරුම් ගල් හා කදිම නිමාවකින් යුතු තිරුවාණා ගලින් නිර්මාණය කළ ක්ෂුද්‍ර ශිලා මෙවළම් දැකගත හැකි වේ.
2013 වසරේ ජූලි මස 27 වන දින මෙම හුනුගල් ගුහාවේ පුරාවිද්‍යා කැනීම් කටයුතු ආරම්භ කළ අතර ම මේ වන විට ඉතා වැදගත් පුරාකෘති රැසක් ම අනාවරණය වී ඇත. ඇඹරුම් ගල්, රතු පසුබිමේ කළු පැහැති රේඛා සටහන් කළ වර්ණාලේපිත මැටි මෙවළම්, හා සත්ත්ව හෝ මනුෂ්‍යයිනට අයත් බෙහෙවින් චූර්ණීකෘත වූ අස්ථි කොටස් ද මේ ආකාරයෙන් අනාවරණය වී ඇත. ශ්‍රි ලංකා පුරාවිද්‍යා වංසකතාව තුළ, හුණුගලගල යනු බෙහෙවින් ගැඹුරට විහිදුණු පුරාව්‍යා පර්යේෂණ සඳහා තෝරාගත් ගල්ගුහා ක්ෂේත්‍රයයි. කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනයේ මහාචාර්ය රාජ් සෝමදේව මහතා විසින් මෙම කැනීම් පර්යේෂණ ව්‍යාපෘතිය මෙහෙයවනු ලබන අතර ම භෞතික මානව විද්‍යාඥයෙක් භු විද්‍යාඥයෙක් සමඟ තවත් පුරාවිද්‍යාඥයින් කීපදෙනෙකු මෙම කැනීම සමඟ සම්බන්ධ වී ඇත.
මෙම පුරාවිද්‍යා කැනීම පිළිබඳ වීඩියෝ :