රෙදිපිළි නිමහම් රටා, මවයි උරුමයක සුපසන් රටා

ආචාර්ය ප‍්‍රියංකා විරාජිනී මැදගෙදර කරුණාරත්න

පේෂකර්ම සහ ඇගළුම් තාක්ෂණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව, ඉංජිනේරු පීඨය, මොරටු විශ්වවිද්‍යාලය, කටුබැද්ද, මොරටුව.

හැඳින්වීම

රෙදිපිළි නිම්හම් රටා යම් කාල වකවානුවක්, දේශයක්, ජාතියක් මෙන්ම නිශ්චිත අර්ථ රටාවක් දේශපාලනික හා සංස්කෘතියක ප‍්‍රතිබිම්බයකි. එමෙන්ම, රෙදිපිළි සමාජයේ ක‍්‍රමික විකාශය මෙන්ම පරිවර්තන ලක්ෂණ සහිත ගතික ස්වභාවය ද සනිටුහන් කරවන්නකි. රෙදිපිළි වනාහී ද්විමාන හැඩතල සහිත සංස්කෘතික භාණ්ඩයක් වුව ද එය මානව ශරීරය ඇඟලාගත් පසු ත‍්‍රිමාන හැඩතල සහිත සංස්කෘතික භාණ්ඩයක් බවට පත් වේ. එතෙක් අජීවි ද්විමාන හැඩතල ලෙසින් පැවති ඇඳුමට සජීවි බවක් ආරෝපනය වන්නේ එය ඇඟලා සිටින මනුෂ්‍යාට කිසියම් සමාජ මතවාදයක් (ideology) ඇති නිසා ය. මේ නිසා පුද්ගල අභිරුචියන් සමාජ මතවාදයන් මෙන්ම සමාජීය උවමනාවක් ද රෙදිපිළි නිර්මාණයේ දි අතිශයින් බලපාන තීරණාත්මක සාධකයකයෝ වෙති. ශ‍්‍රි ලාංකේය සංස්කෘතිය විනිවිද දැකිය හැකි අනර්ඝ රෙදිපිළි රටා රැසක් විහාර චිත‍්‍ර, මූර්ති සහ කැටයම් මඟින් නිරූපනය කර ඇති ආකාරය අනුරාධපුර යුගයේ සිට මහනුවර යුගය අවසාන සමය දක්වා පැහැදිළිව දැකිය හැක. මෙම ස්ථානයන්හි නිරූපිත රෙදිපිළි රටා එකල පැවති සමාජ දේශපාලනික, ආර්ථික සහ සංස්කෘතික වටපිටාව මැනවින් ප‍්‍රතිනිර්මාණය කරන මූලාශ‍්‍රයෝ වෙති. මෙම මූලාශ‍්‍ර ගැඹුරින් විග‍්‍රහ කරන කල්හි රෙදිපිළි රටා ක‍්‍රමික වෙනස්වීම් වලට භාජනය වී අඩු හෝ වැඩි වශයෙන් නවතාවකට ලක් වූ බව පැහැදිළි ය. මෙම විලාසිතාවන්ගේ ක‍්‍රමික වෙනස් වීම් වලට හේතු වූ ප‍්‍රබල සාධක ලෙස සමාජ දේශපාලනික, ආගමික සහ ආර්ථික  හේතු හැඳින්විය හැකි ය.

පරියේෂණ ක‍්‍රමවේදය

මෙම පර්යේෂණය සඳහා ප‍්‍රාථමික සහ ද්විතියික මූලාශ‍්‍ර භාවිත කරන ලදි. ප‍්‍රාථමික මූලාශ‍්‍ර අධ්‍යයනයේ දී ප‍්‍රධාන වශයෙන්ම කෝට්ටේ රාජධානියට අයත්, දැනට පර්මනිියේ මියුනික් කෞතුකාගාරයේ තැන්පත් කර ඇති ඇත් දළෙන් නිම වූ භාණ්ඩ ලේඛන අංක 1241 යටතේ සඳහන් වන පළමු වැනි මංජුසාව සහ 1242 යටතේ සඳහන් වන දෙ වැනි මංජුසාවේ කැටයම් කර ඇති ලිඛිත සාධක මත අනුමත කරන කෝට්ටේ හත්වන බුවනෙකබාහු (1521-1551) රජ සමයේ සිදු වූවායි සැලකෙන සිද්ධි දාමයක රූසටහන් ගැඹුරු නිරීක්‍ෂණයකට ලක් කරන ලදි. සම කාලීන යුගයට අයත් විහාර, බිතුසිතුවම්, දැව කැටයම් ද නිරීක්‍ෂණය කර ඇත. ද්විතියික මූලාශ‍්‍ර වශයෙන් ලිඛිත සාහිත්‍ය උපයෝගී කරගන්නා ලදි. මුල් කෘති පරිශීලනය මඟින් තත්‍ය තොරතුරු රැස්කර රූපමාධ්‍ය තොරතුරු සමඟ නිබඳ විද්‍යාත්මක සන්සන්දනය තුළින් තොරතුරුවල විශ්වසනීයත්වය ආරක්‍ෂා කර ගන්නා ලදි. කෞතුකාගාර අධ්‍යයනය, ක්‍ෂේත‍්‍ර චාරිකා මඟින් ද දත්ත රැස්කර ගන්නා ලදි.

විමසුම

ශ‍්‍රි ලාංකික රෙදිපිළි රටා අධ්‍යයනයේදි ඓතිහාසික මූලාශ‍්‍රයේ මහගු තොරතුරු රැසක් හෙළිකර දෙයි. එහිදි ‘සළු’ යන වචනය රෙදිපිළි සදහා භාවිත කර ඇත. රාජාණ්ඩු පාලන ක‍්‍රමයත් පැවති එදා සමාජයේ අත්‍යාලංකාර සළුපිළිි වල හිමිකාරිත්වය රාජකීයන් සහ ඔවුන් වටා සිටි ප‍්‍රභූ පැලැන්තිය සතු විය. ඉතා වටිනා අලංකාර රෙදිපිළි වලින් ඔවුන්ගේ ගත අලංකරන ලදී. එසේම රාජකීයයන්  අතර පැවති රාජතාන්ත‍්‍රික දූත මෙහෙවර අතරතුර හොඳහිත පවත්වා ගැනීම සඳහා නිරන්තරයෙන් තෑගි භාණ්ඩ හුවමාරු කරගන්නා ලදී. මෙම තෑගි අතර වටිනා සළුපිළි තිබූ බව රාජතාන්ත‍්‍රික වාර්තා ප‍්‍රකට කරයි. ශ‍්‍රී ලාංකීය ඉතිහාසයේ ඇඳුම් විලාසිතාවේ නව පෙරළියන් සනිටුහන් කරන ලද 15 ශත වර්ෂයේ කෝට්ටේ යුගය අධ්‍යයනය කිරීම ඉතා වැදගත් වේ. පෘතුගීසී පූජකවරයෙකු වූ ක්වේරෝස් ඉන්දියාවේ ගෝවේ ජීවත් වු  අයෙකි. ඔහුගේ   ස්පිරිචුුවල් කොන්ක්වෙස්ට් ඔෆ් සිලෝන් කෘතියේ කෝට්ටේ රජ කළ නව වැනි ධර්මපරාක‍්‍රමබාහු රජතුමාගේ ඇඳුම්පැළඳුම් පිළිබඳ විස්තර කරයි. පෘතුගීසී තානාපතිවරයෙකු රජතුමා හමු වූ මොහොතේ රජතුමා රිදියෙන් නිමකරන ලද රෙද්දක් ඇඟ දවටා සිටි බව (Cloth of Silver) සඳහන් කරයි. එසේම ඔහු රතුපැහැති රූබි මැණික් වලින් සරසණ ලද අගනා පාවහන් යුවලක් පළදා සිටි බවත්, රිදියෙන් නිම කරන ලද සළුව පාවහන් යුවල වැසෙන සේ තිබූ බවත් සඳහන් කරයි. පර්ගියුසන් නැමැති ඉතිහාසඥයා ද ඩිස්කවරි ඔන් සිලෝන් බයි ද පෝචුගීස් ඉන් 1905 නැමැති පරියේෂණ පත‍්‍රිකාවේ සදහන් කරනුයේ මෙම රජතුමා පට සළුවකින් (Silk) යටිකය වසා සිටි බවයි (Cloth like Wise of silken). කෝට්ටේ යුගයේ බිහිවූ සංදේශ කාව්‍ය සහ අනෙකුත් කාව්‍ය මූලාශ‍්‍රයෝ  ද රජතුමා ගේ සළුපිළි පිළිබඳ තොරතුරු සපයයි. පැරකුම්බා සිරිතෙහි 34 වන කවිය සඳහන් වන්නේ,

සිළුමිණි රජ මොහු දෙවටොර පුවළා
සළුමිණි බරදැල් ගවසන       ලකළා
මුළුලොව උසුලන රන්ටැම්     යුවළා
ලෙළුමෙන් දනමන පිනවයි   නොවළා

රජතුමාගේ ද වටොර මිණි හාරජාලයෙන් (මැණික් අල්ලා අලංකෘත වූ) අලංකෘත වු ශාටකයකින් ගවසාගෙන සිටි බවයි. එම කාව්‍යයේ ම 151 වෙනි පද්‍යයෙන් කියවෙන්නේ රජතුමා උතුරුසළු පොටකින් ඇඟ දවටා සිටි බවකි.

නිමල් බරණ ගත සරසා සකස් කොට
තුමුල් උතුරු පට සළුවෙන එකැස් කොට
කමල් සදිසි අත් ලෙලවා උසස් කොට
විපුල් වෙවැදි තෙපලත් තුති වෙසෙස් කොට

එසේම රජතුමාගේ ගත අලංකාර කරන ලද්දේ ඉතා පිරිසිදු උතුරුසළු පොටකින් බව ද සඳහන් වෙයි.

රුසිරු සිරුරු නන් බරණින් සරසාගෙන
විමලි උතුරු සළුපොට කර දමාගෙන
කියන වැදිගනන් තුරුකැන් පුරාගෙන
පසිදු පඬිවරුන් සිය පිරි වරාගෙන

කාව්‍යශේකරයේ 33 වන පද්‍යයේ සඳහන් වන්නේ රජතුමා මල්කම් වලින් සැරසු සළුවක් හැදිබවයි.

කැටපත් විම නෙතු ලු
වැද රන් මිණි බරණ සළු
වඩමින් මල් සෝළු
පැළඳ එදවස ලෙසකට සුලකුළු

කෝකිල සංදේශයේ (1440-1446) 151 වෙනි කාව්‍ය පංතියේ සඳහන් වන්නේ රජතුමා ඉතා සියුම් පට සළු හැඳි බවකි.

කපුරු සඳුන් මුවමඩල සොඳ සුවඳ එති
රුසිරු සියුම් පටසළු සමගනන් වෙති
වතුරු ලෙසින් ගෙන නන්දෙස නිරිදු නිති
අතුරු නොදී වෙද වෙද එති සිටිති

කෝට්ටේ යුගයේ දී රජවරු දකුණු ඉන්දියාවේ විජයනගර් රාජ්‍ය සමය සමග සමීප සබඳතා පැවැත් වූ බවත් දේවරාය නම් රජු බදු මුදල් ගෙවූ බවත් කොඞ්රින්ටන් නම් ඉතිහාසඥයා විජයනගර් ඇන්ඞ් සිලෝන් නම් පරියේෂණ පත‍්‍රිකාවේ සඳහන් කරයි. මේ නිසා කෝට්ටේ යුගයේ සමාජ සංස්කෘතික වටපිටාව කෙරෙහි විජය නගර් සංස්කෘතික ලක්ෂණ යම් පමණකින් බලපෑම් ඇති කිරීමට සමත් වූ බව කෝට්ටේ යුගයේ රෙදිපිළි අධ්‍යයනයේ දී විශද කරයි. දැනට කොළඹ කෞතුකාගාරයේ සුරක්‍ෂිතව තබා ඇති කෝට්ටේ යුගයේ යැයි නිශ්චිත කලහැකි පෙතිකඩ චිත‍්‍රය රජතුමාගේ ඇඳුම්පැළඳුම් පිළිබඳ නිශ්චිත අදහසක් ජනිත කරයි.

රජතුමාගේ යටිකය වැසු තුප්පොට්ටි රෙද්දේ ඇති වර්ණ සහ වටා විජයනගර් හි ලේපක්‍ෂි ගුහා චිත‍්‍ර අතර හමුවන රෙදිපිළි රටාවලට බොහෝ සමානකම් පෙන්වයි. ලේපක්‍ෂි රෙදිවල බෝඩර රටා අතර ඇති කොටු රටා, ඉරි රටා, මල්කම් සහ වෘත්ත රටා කෝට්ටේ යුගයේ රටා සමඟ සමාන කම් දක්වයි. ගඩොල් රතු පැහැය ප‍්‍රධාන වර්ණය වන අතර ඉන්දිය ඉතිහාසඥවරියක වන ආචාර්ය නිර්මලා කුමාරි පවසන්නේ මෙම රතු පැහැය ගිනි දැල්ලේ රතු පැහැයට සමාන බවයි. සංස්කෘතික භාෂාවෙන් ගඩොලට ‘කවි’ යන්න යෙදෙන බවක් ‘චෙන්ගාවි’  ලෙස රතු පැහැය සඳහා යෙදෙන බව ඇයගේ සෝෂල් ලයිෆ් ඈස් රිෆ්ලෙක්ටඞ් ඉන් ස්කල්ප්චර්ස් ඇන්ඞ් පේන්ටින්ග්ස් ඔෆ් ද ලේට් විජයනගර් පීරියඩ් නම් කෘතියේ සඳහන් වෙයි. වෛජයන්ත තන්ත‍්‍රය නම් ශිල්ප ග‍්‍රන්ථයේ සදහන් වන ආකාරයට රජතුමාගේ අභිෂේකය වනාහි වටිනා රෙදිපිළි පිළිබඳ තතු හෙලිකරන වටිනා ග‍්‍රන්ථයකි. එහි සඳහන් වන පරිදි රජතුමා සුදු පැහැති ඇදුම් පැළදි බව සඳහන් වේ. වෛජයන්ත තන්ත‍්‍රයේ තවදුරටත් සඳහන් වන්නේ රජතුමා ඔටුනු පැළඳවීමේ දී හිස වටා දිග සුදු පැහැති සේද සළුවක් ඔතා හිස මුදුනට වන්නට ගැටයක් දැමූ බවයි. (2001, 262 පද්‍ය 97) මෙම හිස එතූ අභිචාරාත්මක එතුම (wrapping) පිළිබඳ කාව්‍යශේකරයේ ද සඳහන් වෙයි. එහි සඳහන් වන්නේ කෝට්ටේ රජ කළ හය වැනි පරාක‍්‍රමබාහු (1411-1466) රජතුමාගේ මුත්තෙකු වූ සුමිත‍්‍ර නම් කුමරු දේවානම්පියතිස්ස රජතුමා ‘ජයමහලැන‘ නම් තනතුරින් පිදූ බවත්, සුමිත‍්‍ර කුමරු රජුගේ අභිෂේකය අවස්ථාවේ දී, හිස සුදුපැහැති රෙද්දකින් ඔතා සිටි බවත් සඳහන් වෙයි. එහි දිග රියන් 12ක් වශයෙන් දැක් වේ. රජතුමාගේ යටි කය සැරසූ චාරිත‍්‍රානුකූල ඇඳුම රියන් 7-11 දක්වා දිග විය යුතු බව ද එය වම්පස සිට දකුණු පස දක්වා ඉන දැවටිය යුතු බවත් සඳහන් වේ. රජතුමා ධර්ම ශාලාවේ පෙනී සිටින විට පටසළු උත්තර ශාටකටයක් දමා සිටි බව සඳහන් වේ. පැරකුම්බා සිරිතෙහි 60 වැනි පදයෙන් ද සඳහන් වෙන්නේ රජතුමා පටසළු හැදි බවකි. පද්‍ය 151 සඳහන් වන්ෙන් රජුන් හට විදේශීය රජෙකු තෑගි ලෙස ඉතා සියුම් පටසළුවක් තෑගි ලෙස දුන්බවකි. බාබෝසා නම් ඉතිහාසඥයා පේගුවල නිපදවන පටසළු පටෝ්ලා ලෙස නම් කරන බව පෝල් ඊ. පීරිස් මහතා සිලෝන් ද පෝචුගීස් ඊරා නමි කෘතියේ සඳහන් කරයි. ක්වේරෝස්ගේ වාර්ථාවේ සඳහන්වන පරිදි රජතුමා රිදී සළුවක් හැදි සිටි බවත්, චිත‍්‍ර කූට මණ්ඩපයේ රජුගේ රාජාසනය රෙදිපිලි වලින් සහ රනින් නිමකරවන ලද බව සඳහන් වේ.

පෝල් ඊ. පීරිස් මහතා (1992, 38) ද පෝචුගීස් ඊරා නම් කෘතියේ කෝට්ටේ යුගයේ රාජමාලිගාව හෙවත් ‘සුමංගල ප‍්‍රාසාදයේ’ ඉදිරිපස තිබූ චිත‍්‍රකූට මණ්ඩපයේ රාජාසනය ඇත්දලෙන් නිම වූ එකක් බවත් එය වේදිකා හයක් මත තබන ලද්දක් බවත් සඳහන් වේ. එම වේදිකා හය රෙදිවලින් සහ රනින් ආවරණය කර තිබූ බවත් සඳහන් කරයි.

කෝට්ටේ යුගයේ දී ‘තුප්පෙට්ටි’ නම් රෙදි සඳහා විශේෂයෙන් පැනවූ බදු ක‍්‍රමයක් තිබූ බව පෝල් ඊ. පීරිස්,  ද සිලෝන් ලිටෝරල් නම් කෘතියේ (1949, 47-48) සඳහන් කරයි. කෝට්ටේ යුගයේ විසූ ප‍්‍රභූවරු තුප්පෙටි හැඳි බව අනුමාන කළ හැක්කේ මහනුවර යුගයේ දී ද ප‍්‍රභූ පිරිස ‘තුප්පොට්ටි’ නමින් ඔවුන්ගේ යටිකය ඇඳුම සකස් කර ගත් නිසා ය. තුප්පොට්ටි නමින් හැඳින් වු ප‍්‍රභූන් භාවිත කළ රෙදි වර්ගය පසු කාලීන යුගයේ දී එම රෙද්දෙන් තනාගත් ඇඳුම සඳහා භාවිත කිරීම කාලයත් සමඟ ඇඳුම්පැළඳුම් විකාශය වීමේ එක් පැතිකඩක් ගෙන හැර පායි.

පී. එච්. ෆ්රුඩෙන්බර්ග් රාජකීය ආසියාතික සංගමයේ සඟරාවේ පළකරන ලද පර්යේෂණ පත‍්‍රිකාවේ (ජොහැන් ජාකොබ් සා ගේ විස්තරය, 1674-1657 රාජකීය ආසියාතික සංගමය, ශ‍්‍රී ලංකා ශාඛාව 1889, XI, අංක 39 : 233-376) සඳහන් වන්නේ ප‍්‍රභූ පිරිස සුදු පැහැ කැම්බේ (cambay) හෝ මල්කම් සහිත සේද රෙද්දෙන් තැනූ ගවුම් (growns) හෝ සුදු පැහැ කපු රෙදි ඉනවටා දවටා දෙපා අතරින් යවා හැඳ සිටි බවත් ඒවා දිග කලිසම් (breeches) මෙන් දිස් වූ බවත් සඳහන් වේ. කෝට්ටේ යුගයේ අවසාන සමයේ දී එනම් 17 වැනි ශත වර්ෂය ආරම්භයේ දී ඇඳුම් මැසීම සිදුකළ ඇඳුම් මසන්නන් (tailors) සිටි බව පෝල් ඊ. පීරිස් ඔහුගේ (1949) සිලෝන් ලිටෝරල් නම් කෘතියේ පිටු අංක 18 සඳහන් කරයි. එම ඇඳුම් මසන්නන් බදු 8ක් (8 palms) ගෙවිය යුතු බවත් විදානේ යටතේ සේවයේ යෙදිය යුතු බවත් සඳහන් වෙයි. මොවුන්ට ජීවනෝපාය සරිකර ගැනීම සඳහා එක් අමුණක් බැගින් වූ බිම් ප‍්‍රමාණයක් ලබා දුන් බවත් සඳහන් වේ.

කෝට්ටේ යුගයේ දී භාවිත වූ රැජිනියන්ගේ ඇඳුම් සහ රෙදි පිළිබඳව සාහිත්‍ය මූලාශ‍්‍රවල සඳහන් නොවේ. විශේෂයෙන් සංදේශ කාව්‍යයන් ඇතුළු අනෙකුත් කාව්‍ය සංග‍්‍රහයන්ගේ ද මෙම තොරතුරු දක්නට නොලැබේ. නමුත් බ‍්‍රහ්මී කුලීන කාන්තාවන් නිවසින් පිටවන අවස්ථා වල දී සළුවකින් උඩුකය වසාගෙන සිටිය යුතු බව කාව්‍යශේකරයේ 23 වන පද්‍යයෙන් සඳහන් වෙයි.

නොකියා සිටි හිමිට
නැතිව ද උතුරු සළු පොට
ගමන් ඉක්මන් කොට
නොයන් නුඹ වසන ගෙන් පිට

එසේම එම කුලීන කාන්තාවන් කිසිවිටක පෙකනිය නිරාවරණය වන ලෙස ඇඳුම් නොඇඳිය යුතු බවත්, යටිකය වැස්ම පාදයේ විලුඹ දක්වා දික්විය යුතු බවත් සඳහන් වේ. ඇගේ ලැම පෙදෙස සළුවකින් වසාගෙන සිටිය යුතු බව ද සඳහන් වේ.

පෙකනිය නො දක්වා
සළු ඇඳ බොලට දක්වා
නොපව තන සක්වා
සිනානොම සෙන් දසන් දක්වා

කෝට්ටේ රාජ සභාවට නිල වශයෙන් රෙදි සැපයූයේ දෙමළ ජාතික මුක්කුවන්, මුක්කුවා යන නම් වලින් හැඳින් වූ සංක‍්‍රමණික ජන කොට්ටාශයකි. පෝල් ඊ පීිරිස් (1992, 329) සඳහන් කරන්නේ මොවුහු මඩකලපුව ප‍්‍රදේශයේ ‘පලුගම’ ජීවත් වූ බවත් වන්නියර් නම් ප‍්‍රභූන්ගේ ඉඩම් වගා කරගෙන ජීවත් වූ බවකි. එසේම මොවුහු රෙදි විවීම ද කළ බව සඳහන් වේ.

නිගමනය

රෙදිපිළි භාවිතය දියුණු සමාජ ක‍්‍රමයක ප‍්‍රධාන ලක්‍ෂණයකි. එසේම යම් සමාජ ක‍්‍රමයක සමාජ ස්ථරයන්ගේ පැවැත්ම සනිටුහන් කළ සංස්කෘතික මෙවලමක් ලෙස ද රෙදිපිළි භාවිත වූ බව පැහැදිළි ය. සමාජයේ ජීවත්වන විවිධ පුද්ගලයන්ට අදාල පුරුෂාර්ථ (values) ප‍්‍රතිමාන (norms) සහ සමාජ මතවාද (ideologies) ස්ථාපනය කිරීම සහ සමාජගත කිරීමේ යාන්ත‍්‍රනයේ මූලික අංගයක් ලෙස රෙදිපිළි භාවිත වූ ආකාරය විමසා බැලීම කාලෝචිත ය. නූතන යුගයේ ඉතා සීග‍්‍ර ලෙස පුරුෂාර්ථයන් විනාශ වෙමින් පවතින කාලවකවානුවක පහලොස්වන සියවස තරම් වසර 500කට වඩා පැරණි සමාජ සංස්ථාවක් අධ්‍යයනය කිරීම, නව මානයකින් දැකීම, සම්ප‍්‍රදාය ඇසුරින් නව සංකල්ප මත පිහිටා ප‍්‍රායෝගික නිපැයුම් නිෂ්පාදනය කිරීම සහ එමඟින් සමාජ යහපැවැත්ම ගොඩනඟා ගැනීමට හැකි වේ නම් මහඟු කාර්යයක් වන්නේ ය.

පර්යේෂණ ග‍්‍රන්ථ නාමාවලිය

• Ferguson, Donald (1907), The Discovery of Ceylon by the Portuguese in 1505, Journal of Royal Asiatic Society, Ceylon Branch xix, no.59: 284-400.
• Freudenberg, P.H. (1889), Johann Jacob Saar’s account of Ceylon 1647- 1657, Journal of Royal Asiatic Society Ceylon Branch XI, No. 39: 233-376.
• Liyanaarachchi , R. A. (2007), Kavvyashekara Maha Kavvya, Colombo: Samayawardena Printers.
• Jaffer, Amin & Schwabe, and Melanie (1999), A group of 16TH Century Ivory Caskets from Ceylon, Appllo Art the international magazine of the oriental art, 1-14.
• Jayasuriya M.H.F. (2001), Vijayantatantra, Colombo: Godage Book Emporium.
• Kumari, Nirmala. Y. (1995), Social Life as Reflected in Sculptures and Paintings of the Late Vijayanagar Period, Madras: T.R publications Pvt Ltd.
• Pieris, P.E. (1992), 2nd edition, Ceylon the Portuguese Era, Vol 1, Dehiwala: Thisara Publishers.
• Pieris, P.E. (1912), The date of King Buwanekabahu VII: Journal of Royal Asiatic Society Ceylon Branch, Vol xxii, No.65: 284-400
• Pieris, P. E.(1949), The Ceylon Littoral, Colombo: Times of Ceylon Ltd.
• Pieris, P, E. (1948), Portugal in Ceylon 1505-1658, Colombo: C.A.S press.
• Paranavithana, Rohini. (1997), Parakumba Siritha, Colombo: Central Cultural Fund.
• Queyroz, Fr Fernao. de. (1930), The Temporal and Spiritual Conquest of Ceylon, Colombo, (Vol. 2), trans., Fr.S.G. Perera
• Silva, P.H.D.H. De. (1974), A Catalogue of Antiquities and other Cultural Objects from Sri Lanka Abroad, Colombo: National Museum of Sri Lanka.
• Rathanasara,Thiranagama. (1955), Ancient Textiles of Ceylon, Ceylon Today IV, No 7/8 ;August pp15-22
• Wijesooriya, S. (2004), Sinhahala Sandesha Kavya, Kotte: Shabageethwa Sanwardana parshadaya.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

මෙම ලිපිය www.archaeeology.lk/sinhala වෙබ් අඩවියේ 2017.07.13 දින පළමු වරට ප‍්‍රකාශයට පත් විය.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------