ගයාත්රී රණතුංග
ජ්‍යෙෂ්ඨ කථිකාචාර්ය, රෙදිපිළි හා ඇඟලුම් තාක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව, ඉංජිනේරු පීඨය, මොරටුව විශ්වවිද්‍යාලය, කටුබැද්ද.
හැඳින්වීම
රෙදිපිළි, අතීත ලංකාවේ ජනයාගේ කලාත්මක භාවිතය පිළිබඳ විශිෂ්ට නිදර්ශන සපයයි. වෙසෙසින් මහනුවර යුගයේ රාජකීයයෝ කලාත්මක රෙදිපිළි භාවිතය පිළිබඳව මහත් ප‍්‍රසිද්ධියක් ඉසිලූහ. සිල්ක්, ලේස්, බ්‍රොකේඞ්, සැටින්, මස්ලින් හා වෙල්වට් ආදී ආනයනික රෙදිපිළි සඳහා එකල ඉහළ ඉල්ලුමක් පැවතිණ. සිල්ක් චීනයෙන් ද සෝමාර, බෙනාරිස් හා කපු පිළි ඉන්දියාවෙන් ද ගෙන්වන ලදී. පෘතුගීසී ලේඛනවල ඔවුන් බ්‍රොකේඞ් රෙදි සුමාත‍්‍රා දූපත්වලින් මෙරටට ගෙන් වූ බව සඳහන් වේ. ඉතා සිනිදු මස්ලින් ඉන්දියාවේ වියන ලදී. ආනන්ද කුමාරස්වාමි මහතා එවන් අති විශේෂ මස්ලින් වර්ග තුනක් විස්තර කරයි. සිහින් මස්ලින්වලට ගලායන දිය, වියන ලද මද පවන, සහ සැදෑපින්න වැනි කාව්‍යමය නාම භාවිත කරන ලදී. අවසන් නම ලැබුනේ තෙත තණ මත අතුරන ලද මස්ලින් රෙද්ද නොපෙනෙන හෙයිනි (Coomaraswamy 1913). මේවාහි දුර්ලභ බව, විශිෂ්ට විවීමේ ක‍්‍රම, වර්ණ හා චිත්තා කර්ෂණීය මෝස්තර වැඩ ආදිය නිසා උඩරැටියෝ මේවා සුඛෝපභෝගී ද්‍රව්‍යයන් ලෙසට සැලකූහ. විශේෂයෙන් රාජකීයයෝ විදේශීය රෙදිපිළි පිළිබඳව මහත් රුචිකත්වයක් දැක්වූහ. ඔවුන් විදේශ රෙදිපිළි නිරන්තරයෙන් ත්‍යාග ලැබූහ. සැබවින්ම රෙදිපිළි පිලිබඳ රසාත්මක චින්තනය මතු වනුයේ ඒවා භාවිතයෙන් නිම වූ ඇඳුම් හා එම ඇඟලුම් මහත් අභිරුචියෙන් හැඳි පුද්ගල විශයන් විග‍්‍රහ කිරීමෙනි.
පර්යේෂණ ක‍්‍රමවේදය
මහනුවර රාජධානී සමයට අයත් රූප හා ලිඛිත තොරතුරු විශාල ප‍්‍රමාණයක් අදට ද සුරක්ෂිතව පවතී. ඓතිහාසික පන්සල් චිත්‍ර, කැටයම්, මූර්ති, විදේශිකයන් විසින් වාර්තාගත කරන ලද ලිඛිත මෙන්ම දළ රූපසටහන් මෙම පර්යේෂණය සඳහා උපයෝගීකර ගන්නා ලදී. මහනුවර හා කොළඹ ජාතික කෞතුකාගාරයන්හි සුරක්ෂිතව ඇති මහනුවර යුගයට අයත් රජුන්ගේ ඇඳුම්පැළඳුම් හා රෙදි වර්ග අධ්‍යයනය සඳහා උපයෝගීකර ගන්නා ලදී. පර්යේෂණ සඳහා සෑමවිටම මුල්කෘති පරිශිලනය කරන ලදී. එක්රැස්කර ගන්නා ලද රූප හා ලිඛිත තොරතුරු විමර්ෂණය කිරීමෙන් පර්යේෂණය ආරම්භ කරන ලදී. එකතු කර ගන්නා ලද තොරතුරු වල විශ්වසනීයත්වය සෑම විටම සැලකිල්ලට ගන්නා ලදී. රූපසටහන් හා ලිඛිත තොරතුරු එකිනෙක සංසන්දනය කිරීමෙන් හා විශයානුබද්ධ ශ‍්‍රාස්ත‍්‍රීය පොතපත පරිශිලනය කිරීමෙන් උකහා ගන්නා ලද තොරතුරු වල විශ්වාසනීයත්වය රැක ගන්නා ලදී.
විමසුම
අතීත ලංකාවේ අවසාන රාජධානි සමය මහනුවර රාජධානි සමයයි. සෙංකඩගල පුර නමින්ද හැඳින්වෙන මහනුවර රාජධානිය පහලොස්වන සියවසේ සිට ක‍්‍රිස්තු වර්ෂ 1815 කාලය දක්වා බල පැවැත්විණි. ක‍්‍රිස්තු වර්ෂ 1815 දී බි‍්‍රතාන්‍යයන් කන්ද උඩරට ආක‍්‍රමණය කොට යටත් කරගැනීමත් සමග මහනුවර රාජධානි සමය නිමා වෙයි. ශතවර්ෂ 3 1/2කට පමණ සීමා වන රාජධානි සමයෙහි රජුන් දොළොස් දෙනෙකු රජකම් කරන ලදි (Silva 2005:134, 301).
මහනුවර යුගයේ රාජකීයන්ගේ රෙදිපිළි පිළිබඳව වූ කලාත්මක රුචිකත්වය විග‍්‍රහ කිරීමෙහි ලා එකී කාල සීමාවේ දේශපාලන සංස්කෘතික හා ආගමික පසුබිම අවබෝධ කර ගැනීම වැදගත් වේ. පහළොස් වැනි සියවස වනවිට ලංකාව පෘතුගීසි බලපෑමට නතුව තිබුණි. මෙකල අභ්‍යන්තර පරිපාලන වියවුල් බහුල වූ අතර ස්වදේශිය රජුන් මෙකී වියවුල් මැඩපැවැත්වීමෙහි ලා දක්ෂ, උපායශීලි ධනවත් හා හමුදා බලයෙන් පරිපූර්ණ වු පෘතුගීසින්ගේ සහාය අපේක්ෂා කලහ. මෙහි ප‍්‍රතිඵලය වූයේ රටේ ප‍්‍රධාන සිවිල් පුරවැසියන් වූ රජු ප‍්‍රමුඛ රාජ පරම්පරාව විදේශිය ආගමික හා සංස්කෘතික ආභාසයට ලක් වීමයි. මුල් කාලීන රජකු වූ කරලියද්දේ බණ්ඩාර රජු (1552 – 82) සීතාවක මායාදුන්නේ රජුගේ (1521 – 81) බලපෑම්හමුවේ රාජ්‍ය රැක ගත නොහි තම දියණිය හා බෑණනුවන් සමග මන්නාරමට පැන ගොස් පෘතුගීසි ආරක්‍ෂාව ලබා ගති (Lankananda, 1996: Verses 73,76). එහිදි දියණිය වූ කුසුමාසන දේවිය දෝන කැතරිනා නමින් බෞතීස්මය ලබා කිතු දහම වැළඳ ගත්තා ය. පෘතුගීසි ආගම හා සංස්කෘතික ආභාසය මැනවින් ලද ඕ තොමෝ මහනුවර රාජධානියේ මුල් කාලීන රජුන් දෙදෙනෙකුට බිසව වූවා දරුවන් පස්දෙනෙකුට මව් වූවා ය. ඇය පෘතුගීසි අධ්‍යාපනය ලැබූ පෘතුගීසි හා ලන්දේසි භාෂාවන් කතා කිරීමේ හා ලිවීමේ මනා නිපුනතාවකින් හෙබි කාන්තාවක බව ක්වේරෝස් නම් ඉතිහාසඥ්ඥයා සඳහන්කරයි (Fr. Perera, trns. 1930).
දෝන කැතරිනා රැජිනගේ ස්වාමියා වූයේ සෙංකඩගල පුර තම රාජධානිය පිහිටුවා ගත් පළමු වැනි විමලධර්මසූරිය රජ තුමා ය. එතුමා මහනුවර සිටි ප‍්‍රකට නිලමේවරයෙකුගේ පුතණුවන් වූ අතර කුඩා කල සිට පෘතුගීසී ඇසුරේ හැදී වැඩුණේය. ලිඛිත සාදක වලට අනුව එතුමා පෘතුගාලයේ ‘‘මාර්ගි’’ නම් උසස් අධ්‍යාපන ආයතනයේ අධ්‍යාපනය ලැබූ ප‍්‍රථම ලාංකිකයා වූයේ ය.
මෙම පසුබිම හේතුකොටගෙන මහනුවර රාජධානියේ මුල් කාලීන රාජකීයන්ගේ රුචිකත්වය බටහිර උරුවක් ගනියි. මහනුවර රාජධානියට පිවිසි ප‍්‍රථම ලන්දේසි ජාතික අද්මිරාල්වරයා වූ ජොරිස්වැන් ස්පිල්බර්ජන් (1602 AD) ඔහුගේ වාර්තාවල රජු රැජිනි හා කුමරකුමරියන්ගේ ඇඳුම්පැළඳුම් පිලිබද විස්තර දක්වයි. පළමු වැනි විමලධර්මසූරිය රජතුමා තමාට රජ බිසව හා කුමරකුමරියන් හඳුන්වා දුන් අවස්ථාවේ ඔවුන් සියල්ලන්ම පෘතුගීසි ඇඳුම් හැඳ සිටි බව හෙතෙම පවසයි (Paranavitana, trans. 1997). දෝනකැතරිනා රැුජිනගේ යයි හඟින දළ රූප සටහනක ඇය හැඳ සිටිනා දිගු ඇªමේ ලේස් වැඩ දැමූ පටි දක්නට ලැබෙයි. පෘතුගීසී ලේස් වැඩ දහසය වන සියවසේ මෙරට කුුල කතුන්ගේ ඇදුම් සැරසූ මහඟු චිත්තාකර්ෂනීය අත්කම් වෙසෙසක් විය.
ලිඛිත වාර්තාවලට අනුව විදේශ රෙදිපිළි සඳහා එකල ඉහල ඉල්ලුමක් පැවතිණ. දහසය වැනි සියවසේ මෙරටට බහුලව ආනයනය කල ද්‍රව්‍යයක් වූයේ රෙදිපිළි ය. පලමු වැනි විමලධර්ම සූරිය රජතුමාගේ යුගයේ දී බිං තැන්න රෙදි වෙළදාම සදහා ප‍්‍රකට වරායක්ව පැවති බව ක්වේරෝස් සඳහන් කරයි (Fr. Perera, trns. 1930: 736, 754) ක්වේරෝස් සඳහන් කරනුයේ එකල සිල්ක් බහුලව භාවිත කළ බව ය.
ආනයිනික රෙදිපිළි රජුගේ ඇඳුම් සැකසීම සඳහා පමණක් භාවිත කරන ලදී. සැටින්, සිල්ක් වැනි රෙදි සාමාන්‍ය ජනයාගේ පරිභෝජනයට තහනම් විය. රොබර්ට් නොක්ස් නම් මහනුවර යුගයේ සිටි ඉංග‍්‍රීසි ජාතික සිරකරුවා තම එදා හෙලදිව නම් ග‍්‍රන්ථයේ අවධාරණය කරනුයේ ඉහල නිලධාරීන්ට රත්රන් හාවිතයට පවා අවසර ලබා දුන්න ද සිල්ක් හැදීමට කිසිසේත් අවසර ලබා නොදුන් බව ය. එය රාජකීයන්ට පමණක් සීමා වූ විශේෂ වරප‍්‍රසාදයක් විය (Knox 1966: 170).
අවුරුදු පනස් දෙකක් රාජ්‍ය විචාල දෙවැනි රාජසිංහ රජු (1635 – 1687) තමාගේ ඇදුම් සඳහා ඉස්තරම් විදේශයන්ගෙන් ගෙන්වන ලද රෙදිපිළි භාවිත කරන ලදී. රජුගේ විවිධ විලාසිතා හා ඒ සඳහා යොදා ගන්නා ලද රෙදිපිළි විදේශිකයෝ පවා මවිත කරවන ලදී. රජු තමන්ගේ දේශයට ආවේණික නොවූ තමාගේම ඇඳුම් පැළඳුම් ක‍්‍රම අනුගමනය කල බව රොබර්ට් නොක්ස් සඳහන් කරයි (Knox, 1966:62). එහි කඳ කොටස එක් වර්ණයකිනුත් කමිස අත් තවත් වර්ණයකිනුත් නිම වී තිබූ බව සැලයි. ක‍්‍රිස්ටෝපර් ස්විට්සර්ගේ (1676 AD) වාර්තා වලට අනුව දෙවැනි රාජසිංහ රජුගේ කමිසය හා උඩුකය සැරසූ කෙටි කබාය ඉස්තරම් කපු රෙද්දෙන් නිම කර තිබූ බව සඳහන් ෙව් (Hulugalle, 1999:140). රජු තමාට විදේශයන්ගෙන් එවන ලද රෙදිපිළි උසස් ත්‍යාග ලෙස පිළිගත්තේ ය. වරක තමා ලැබූ එවැනි ත්‍යාගයක් පිළිබඳව පිළිතුරු ලියන රජු ‘මා හොඳින් දන්නවා ඔවුන් නිසැකවම මා වෙත එවනුයේ ඉතා වටිනා ඉහළ දේ බව’ යනුවෙන් ලිවුවේ ය. රජුට ඇදුම්පැළදුම් පිළිබඳව විශේෂ රසයක් තිබු බව රොබර්ට් නොක්ස්වරක පැවසුවේය (Knox 1966:269). කුඩා කල තමා හැදී වැඩුණ ක‍්‍රිස්තියානි සමාජ පසුබිම, අධ්‍යාපනය මව් වූ දෝන කැතරිනා බිසවගේ ආභාසය මෙන්ම විදේශ තානාපති ඇසුර ඔහුගේ රුචිකත්වය ඔප මට්ටම් කිරීමට ඉවහල් වූවා විය හැකි ය.
දෙ වැනි රාජසිංහ රජුගේ වැඩිමහල් සොහොයුරකු වූ මාතලේ රජකම් කළ විජයපාල රජු සැටින්, ලේස් සහ වෙල්වට් වැනි රෙදිවලට ප‍්‍රියතාවක් දැක්විය. නෙදර්ලන්තයේ කෞතුකාගාරයක සුරක්ෂිතව ඇති ඔහු විසින් පෘතුගාලයේ රජුට ලියන ලද ලියුම්වල ඔහුගේ රුචි අරුචිකම් මනාව විද්‍යාමාන වේ. ඔහු බෞතිස්ම මංගල්‍යය දිනයේ යුරෝපීය කුළවතෙකු සේ සැරසුණි. සුදු සැටින්, කළු වෙල්වට්, රත්රන්,
ලේස් වැනි යුරෝපීය ඉස්තරම් රෙදිපිළියෙන් ඔහුගේ ඇදුම් කට්ටලය සුසැදුණි. ඔහුගේම වචනවලට අනුව ‘මාලෙයින් සිංහලයකු වූයේ නමුදු සිතුම්පැතුම් අභිප‍්‍රායන්ගෙන්මා පෘතුගීසියෙකි’ ඔහු රටින් පිටුවහල් කොට ඉන්දියාවේ ගෝවේ දී අවසන් හුස්ම හෙලනා තෙක් ඉස්තරම් රෙදිපිළියෙන් සැදුම් ලත් යුරෝපීය ඇදුම් ඇඳි බව වාර්තා වේ (Pieris 1927:44-45).
විවිධ ඉස්තරම් රෙදි පිළිබඳ මෙකී කැමැත්ත විදේශීය තෑගි භෝග හේතු කොට ගෙන තව දුරටත් වර්ධනය විය. ආණ්ඩුකාර තෝමස්වැන් රී (1692 – 1697) දෙ වැනි විමලධර්ම සූරිය රජුට (1687 – 1707) එවන ලද ත්‍යාග අතර විවිධ දුර්ලභ රෙදිපිළි ගැන සදහන් වේ. මන්ත සදහා ලේස් කැබලි අටක්, සුදු ලේස් කැබලි හතලිස් පහක් ප‍්‍රකට ඉන්දියානු සුරාට් රෙදි, රත්රන් රිදී මල් හා ඉරි මෝස්තර යෙදුණු ලන්දේසි රෙදි කැබලි හතරක් එම ලැයිස්තුවේ අඩංගු වේ (Pearson 1929:382).
මහනුවර රාජධානියේ රජකම් හෙබවූ රජුන් විවිධ ආගම් හා විවිධ ජාතීන්ට අයත් වූවන් වූයේ ය. මුල් කාලීන රජුන් ක‍්‍රිස්තියානි ආගම වැළදගත් සිංහල රාජ පරම්පරාවට අයත් වූවන් වූයේ ය. වීර පරාක‍්‍රම නරේන්ද්‍රසිංහ රජුගේ (1707-39) කාලයේ දි ද්‍රවිඩ නායක්කර් වංශිකයන් සමග බහුල ව ඇති වූ විවාහ සබඳතාවල ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස කන්ද උඩරට අවසාන රජවරු සිවු දෙනා ද්‍රවිඩ සම්භවයක් අැති නායක්කර්වරු වූහ (Raghavan, M.D.). මොවුන් සියලු දෙනා මහනුවර සම්ප‍්‍රදාය ආරක්ෂා කල බෞද්ධ ධර්මයට ලැදි පිරිසක් වූහ. ඔවුන්ගේ පෞද්ගලික රුචිකත්වයන් විවිධ වූ නමුදු පොදුවේ සියලූ දෙනා විදේශ රෙදිපිළිවලට මහත් රුචියක් දැක්වූහ.
1740 වර්ෂයේ එනම් ශ්රී විජය රාජසිංහ රජුගේ සමයේ දී ලන්දේසි නිලධාරීන් විසින් රජුගේ පරිබෝජනය සදහා තෑගි කළ රෙදිපිළි අතර රත්රන් හා රිදියෙන් මෝස්තර යෙදූ පෘතුගීසී රෙදි, හාර්ලිස් රෙදි, පහෙළාස් වර්ගයකට අයත් රෙදි එනම් සුප‍්‍රසිද්ධ සුරාට් කොරමැන්ඩල් හා ටි‍්‍රචිකොන් ආදී රෙදි පිළි අඩංගු වූ බව සඳහන් ෙව් (Abeyasinghe, 1885/86:34, 35).
කීර්ති ශ්රී රාජසිංහ රජුගේ කාලයේ දී සියම් දේශය සමග ආගමික, සංකෘතික සබඳතා වර්ධනය කරගන්නා ලදී. මෙකල මහනුවර රාජධානියේ පිරිසිදු ථේරවාද බුදු දහම පිරිහී ගොස් තිබූ අතර උපසම්පදා කර්මය නැවත ඇති කරවා ථේරවාද බුදු දහම ස්ථාපිත කරනු වස් සියම් දේශයෙන් ප‍්‍රවීණ භික්ෂුන්වහන්සේ වැඩමවන ලදී (Mudiyanse, 1971-1974:26).
මෙහි දී ලංකාවේ රජුට සියම් රජු වටිනා රෙදිපිළි ත්‍යාග ලෙස එවූ බව සඳහන් වේ. 1762 දී බි‍්‍රතාන්‍ය ආණ්ඩුව ලංකාවේ කන්ද උඩරට රාජධානිය සමග සබඳතා පැවැත්වීමේ අරමුණින් මෙරටට එවන ලද නියෝජිතයෙකු වූ පීබස් කීර්ති ශ්රී රාජසිංහ රජුගේ කමිසය රත්රන් සලුවකින් සකස් කල සේ දිස්විණයි පවසයි (Reven-Hart, 1956:57). ඔවුන්ගේ හමුව අවසානයේ පීබස් විසින් රජුට අගනා මස්ලින් රෙදිකැබලි දෙකක් ත්‍යාග කල බව සඳහන් ෙව්.
කන්ද උඩරට රජකම් කල අවසාන රජු එනම් ශ්රී වික‍්‍රම රාජසිංහ රජුට අයත් ඇදුම්පැළදුම් ලැයිස්තු පිළිබද විස්තරයක් තෙන්නකෝන් විමලානන්ද විද්වතානන් විසින් උඩරට මහා කැරැල්ල නම් ග‍්‍රන්ථයේ ගෙන එයි. රනින්වැඩ දැමූ රතු විල්ලූද පටියක්, රන්චූඩා නමින් හැඳින් වූ වැඩ දැමූ විශාල රෙද්දක් හා ලොමින් කල රන් හූයෙන් ගොතන ලද හතරැස් ෙතාප්පියක්, රන්රෙද්දෙන් කල කාල් හැට්ට සලූ (කලිසම්) සහ රන් රිදී වැඩ දැමූ හැට්ට පිළිබදව එහි සදහන්වේ (තෙන්නකෝන්, 2008:398-400). ඊට අමතරව දැනට කොළඹ කෞතුකාගාරයේ සුරක්ෂිතව ඇති රජුට අයත් හැට්ට අතලොස්සෙන් එකල භාවිත වූ රෙදිපිළි පිළිබදව සවිස්තරාත්මක හා නිවැරදි විස්තර ලබාගත හැකි ය. රතු හා නිල් මිශි‍්‍ර වෙල්වට් රෙද්දෙන් නිමවූ හැට්ටයත්, රත‍්‍රන පැහැති හැට්ටයත් මේ අතර වඩාත් හොදින් සුරක්ෂිතව පවතී. රත්රන් පැහැති හැට්ටයේ විශාල මල්පොහොට්ටු, කොළ ආදියෙන් සමන්විත වූ මුළු තල මෝස්තරයක් දක්නට ලැබේ.
නිගමනය
නායක්කාර රජුන් මෙන්ම පෙර වූ රජුන් ද ඉන්දියානු, පර්සියානු, ඉන්දුනීසියානු සහ බටහිර රෙදි පිළියෙන් නිම වූ බටහිර පන්නයේ ඇඳුම් ඇඟලූහ. මේස්සපත්තු පැලඳූහ. බටහිර මොස්තරයේ ඔටුන්නක් පැලැන්දහ. ඔවුන්ගේ ඇඳුම්පැළදුම් රෙදිපිළි බටහිර හා ආසියාතික සම්මිශ‍්‍රණ ලක්ෂණ පෙන්වයි. විවිධ සංස්කෘතීන්ගෙන් ආභාසය ලබා පෝෂණය වූ රුචිකත්වයක් තිබූ බව වැටහේ. උඩරට රජුන්ට තිබූ අත්තනෝමතික බලතල, නිදහස, විවිධ සංස්කෘතීන් පිලිබඳ වූ අධ්‍යාපනය, විවිධ ජාතීන්ට අයත් විදේශිකයන් සමග තිබූ සමීප ඇසුර, ඔවුන්ගෙන් ලැබූ ආභාසය රජුන්ගේ හා රැජිනියන්ගේ කලාත්මක රුචිකත්වය පෝෂණය කිරීමට ඉවහල්වන ලදී. එමෙන්ම දහඅටවන සියවසය තරම් වූ සන්නිවේදන මාධ්‍ය දුර්වල වූ, යුද්ධ ගහණ, හුදකලා රාජ්‍යයක රාජකීයන් තුළ වූ කලාත්මක රුචිකත්වය දැනුම හා භාවිතය විසි එක්වන සියවස මවිත කරවන සුළු ය.
මූලාශ්රය නාමාවලිය
- Abeyasinghe, T.B.H. (1885/86), Embassies as Instruments of Diplomacy from Sri Lanka in the first half of the 18th Century, Journal of Royal Asiatic Society (Ceylon Branch), New ,Series, vol.XXX.
- Coomaraswamy, A. (1913), Art and Crafts of India and Ceylon, New Delhi:Today and Tomorrow’s printers and publishers.
- Ferguson, D. (1909), Letters from Raja Sinha II, to the Dutch, Journal of Royal Asiatic Society (C.B.), Vol.XXI,No.62.
- Fr. Perera, S.G. trns. (1930), Queyros; Father FernaoDe, The Temporal and Spiritual Conquest of Ceylon, New Delhi: J. Jettey for Asian Educational Services. Volume.II, Book 3-4.
- Hulugalle, H.A.J. (1999), Ceylon of the early travelers, Arjuna Hullugalle Dictionaries.
- Knox, R. (1966), Historical Relation of Ceylon, Tissara Prakasakayo, Colombo.
- Lankananda, L. (1996), Mandarampura puwatha, Department of Cultural Affairs, Colombo.
- Mudiyanse, Nandasena, (1971-1974), Cultural Missions to Arakan (Rakkhanga-Desa), Journal of Royal Asiatic Society (C. B), vol XV-XVII.
- Paranavitana, K.D. trans. (1997), Journal Of Spilbergen:the first dutch envoy to ceylon 1602, Published by the Author.
- Pearson, J. (1929), The Throne of the Kings of Kandy, Journal of Royal Asiatic Society (C.B.), vol.XXXI, No. 82, I-IV.
- Pieris, P.E. (1927), The Prince Vijaya Pala of Ceylon (1634-1654) : from the original documents at Lisbon, Colombo.
- Raghavan, M. D.n.d. Tamil Culture in Ceylon: a general introduction, Colombo: Kalai Nilayam,19Milagiriya Avenue.
- Reven-Hart, R. trans. (1956), The Pybus Embassy to Kandy- 1762, The National Museum of Ceylon, Historical Series Vol.I.
- Silva, de K.M. (2005) (The first Sri Lankan Edition), A History of Sri Lanka, VijithYapa Publications, Colombo.
- විමලානන්ද තෙන්නකෝන් (2008), උඩරට මහ කැරැල්ල, තෙවන මුද්‍රණය, ඇම්.ඞී. ගුණසේන සහ සමාගම, කොළඹ.
—————————————————————————————————————————————-
මෙම ලිපිය 2017.07.06 වැනි දින www.archaeology.lk/sinhala වෙබ් අඩවියේ පළමු වරට පළ විය
—————————————————————————————————————————————-
Very interesting article.
Thank you Vasantha, Your appreciation is really worth.
Gayathri Ranathunga
Well researched and timely needed article. Hope you could contribute to this valuable area.
Thank you Virajini
Very interesting and informative. To me you have put lots of efforts to collect information to compile and organized. Good work and best wishes with a small sad note,that is we have no access to save or print this for our future references. Usually we delete the read mail to avoid congestion.
If you please consider this matter it would be very useful.
Anyway congratulations for work well done.
Dear Professor Nimal F. Perera,
We can understand your frustration. Earlier we allowed to copy and print the content. Then we got lots of complaints from authors saying that people just copy and paste the articles and post in other websites without giving the credit to the authors. We also got complaints from the University lectures that students just copy and paste the content from the website.
So we disabled the copy and print function. Recently we allowed printing. Now you can print the articles. You can use the print from the menu or you can just click the Ctrl + P to print. Please clear the browser cache and try.
Please let us know whether you can print or not.
Thank you Professor . your appreciation is worth to me.
As you are really interested in my research i would like to share some of my experiences regarding this article.
This article is based on my PhD thesis. Information was collected during reading for PhD research. The Thesis title is ‘process of causing influence in Fashion of Costumes: The case of the Kandyan Kingdom of Sri Lanka’.
Yes i took great effort to collect reliable information in order to understand psychological, economical, political,religious,socio-cultural processes that instrumental in influence royalty and elite in foreign fashion. Reliability of collected visual and written information was the key factor that i had to pay thorough attention.
Thank you
Gayathri
I read it completely. An interesting article is this. The only issue I noted was that the article does not reflect well the knowledge the author has derived from field research (the royal textiles preserved in the museum) noted in the Methodology.
Dear Professor,
Let me thank first of all for your appreciation of the article.
I would like to give a small explanation regarding your comment as follows,
Museum of Kandy and colombo have some amount of original royal belongings most of them are at the display. Textiles of the museums bear similar characteristic which is those are imported brocade from Indonesia .Others are white cotton.
I didn’t include details because method,technique,design, colour are always similar.
Thank you.
Gayathri Ranathunga